Το τελευταίο διάστημα, στη Χαλκιδική, ειδικότερα στη θέση “Σκουριές” τους όρους Κάκαβος, βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη μια συντονισμένη προσπάθεια της εταιρείας «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ», με τη συνδρομή κρατικών υπηρεσιών και τοπικών παραγόντων, να βάλει σε εφαρμογή το σχέδιο κατασκευής μιας καταστρεπτικής επένδυσης μεταλλείας χρυσού και χαλκού. Στην προσπάθειά της αυτή κατέφυγε σε χρήση ωμής βίας, απέναντι στους κατοίκους της περιοχής, που υπερασπίζονται με την παρουσία τους το βουνό, μπροστά στη λαίλαπα της επερχόμενης φυσικής καταστροφής και της αποδιάρθρωσης κάθε άλλης δραστηριότητας. Δεν δίστασε, μάλιστα, να χρησιμοποιήσει σαν δύναμη κρούσης εργαζόμενους της εταιρείας, μαζί με άλλους πολίτες στους οποίους έχει υποσχεθεί πρόσληψη, επιδιώκοντας συνειδητά να καλλιεργήσει διχαστικό κλίμα μεταξύ των κατοίκων και να δημιουργήσει συνθήκες «εμφύλιας» σύγκρουσης.
Η υπόθεση της μεταλλείας στη Χαλκιδική δεν είναι μια πρόσφατη δραστηριότητα. Ξεκινά από πολύ παλιά και φτάνει μέχρι τις μέρες μας. Με αντικείμενο τους όρους εκμετάλλευσης, αλλά και τις συνθήκες εργασίας των εργαζομένων, δόθηκαν σκληροί αγώνες στο παρελθόν, με πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα τις μεγάλες απεργίες του 1957 και του 1977 και τις κινητοποιήσεις της δεκαετίας του 1990, με επίκεντρο την Ολυμπιάδα. Εκεί, όμως, που φάνηκε ότι γίνονται κοινή συνείδηση τα αποτελέσματα της εντατικής και ανεξέλεγκτης μεταλλείας, άρχισε ένας νέος κύκλος επιθετικών επιχειρηματικών κινήσεων, με αντικείμενο την περαιτέρω ληστρική εκμετάλλευση του τόπου.
Οι εγκαταστάσεις και τα δικαιώματα μεταλλειοκτησίας αλλάζουν διαδοχικά χέρια: το 1986, από το Μποδοσάκη στο ελληνικό δημόσιο, και από το ελληνικό δημόσιο στην καναδική TVXgold, το 1995, που φέρνει και το πρώτο σχέδιο εξόρυξης χρυσού στην Ολυμπιάδα. Μετά από πολλές συγκρούσεις η TVXgold εγκαταλείπει στις αρχές του 2003. Στο τέλος του 2003, με μια σκανδαλώδη ρύθμιση, που έχει μείνει στην ιστορία, το ελληνικό δημόσιο μεταβιβάζει τα δικαιώματα, έναντι «πινακίου φακής», στο σχήμα της «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ», με ισχυρή παρουσία του ομίλου Μπόμπολα. Πρωταγωνιστής, σε ρόλο διαμεσολαβητή, ο τότε υπουργός ανάπτυξης και τώρα δήμαρχος της περιοχής κ. Xρ. Πάχτας. Κρίσιμο στοιχείο της συμφωνίας μεταβίβασης αποτελεί η δέσμευση του δημοσίου ότι δεν θα αναζητήσει ευθύνες για τα περιβαλλοντικά προβλήματα των δραστηριοτήτων που προηγήθηκαν.
Το νέο επενδυτικό σχέδιο της «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ» εξασφαλίζει, από το ΥΠΕΚΑ (2/10/2009), θετική γνωμοδότηση στην προκαταρκτική περιβαλλοντική εκτίμηση και αξιολόγηση (ΠΠΕΑ), ενώ στις 26/7/2011 εκδίδεται η απόφαση έγκριση των περιβαλλοντικών όρων. Το γεγονός αυτό σηματοδοτεί την είσοδο στην τελική φάση υλοποίησης του συγκεκριμένου σχεδίου. Σε αυτό το σχέδιο, αξίζει να επισημανθούν τα παρακάτω τρία σημεία, που, αφενός, δίνουν το μέγεθος του προβλήματος και, αφετέρου, κάνουν εξαιρετικά κρίσιμη την έκβαση του αγώνα που δίνουν οι κάτοικοι της Χαλκιδικής:
1. Η εξάπλωση των δραστηριοτήτων σε νέες παρθένες περιοχές, με την παραχώρηση 314.000 στρεμμάτων, στην πλειοψηφία δασικών εκτάσεων, εκ των οποίων 100.000 στρέμματα ενταγμένα στο δίκτυο προστατευόμενων περιοχών Natura 2000. Κεντρικό σημείο το όρος Κάκαβος, που αποτελεί τον υδροδότη μεγάλου μέρους των χωριών της περιοχής. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι δραστηριότητες ξεφεύγουν, πλέον, από τα συνήθη όρια της ΒΑ Χαλκιδικής και επεκτείνονται σε μεγάλο μέρος του κεντρικού τμήματός της.
2. Η επιδίωξη να επικεντρωθούν οι νέες μεταλλευτικές δραστηριότητες στην εξόρυξη και επεξεργασία χρυσού, με μεθόδους που, αναπόφευκτα, ισοδυναμούν με περιβαλλοντική «βόμβα» και με συνέπειες ανεπίστρεπτες στο φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον.
3. Η σύνδεσή τους με άλλες παρόμοιες δραστηριότητες στη Βόρεια Ελλάδα (Κιλκίς, Δράμα, Ροδόπη, Έβρος κλπ.) και με δραστηριότητες εκμετάλλευσης πιθανών ενεργειακών πόρων, ώστε να δημιουργηθεί ένα κλίμα γενικότερου δημόσιου συμφέροντος από την υλοποίησή τους.
Μαζί με τους κατοίκους της Χαλκιδικής, συνειδητοποιούμε ότι αυτό που επιχειρείται να γίνει είναι μια λεηλασία της φύσης και μια ολομέτωπη επίθεση κατά της τοπικής κοινωνίας, που εκτός από τους βασικούς φυσικούς της πόρους αποστερείται τη δυνατότητα οποιασδήποτε άλλης βιώσιμης οικονομικής δραστηριότητας, υποταγμένη βίαια στη «μονοκαλλιέργεια» των εξορύξεων. Χωρίς, από την άλλη, να προσδοκά το παραμικρό δημόσιο και κοινωνικό όφελος, πέρα από μια αμφιλεγόμενης έκτασης απασχόληση, που κι αυτή «προσφέρεται» με αντάλλαγμα τη σιωπή και την απαίτηση της πλήρους υποταγής των τοπικών κοινωνιών στα εργολαβικά συμφέροντα.
Ταυτόχρονα, συνειδητοποιούμε ότι, σε συνθήκες μνημονιακής ισοπέδωσης, οι μεταλλευτικές δραστηριότητες στη Χαλκιδική και στην υπόλοιπη Β. Ελλάδα είναι ένα μέρος μόνο μιας γενικευμένης επίθεσης των μεγάλων οικονομικών συμφερόντων και ενός διεφθαρμένου και υποταγμένου σε αυτά συμπλέγματος πολιτικών δυνάμεων, που επιχειρούν να εκποιήσουν τους φυσικούς πόρους και τις δημόσιες υποδομές της χώρας, υποθηκεύοντας το μέλλον ολόκληρης της κοινωνίας και αδιαφορώντας για τους ανθρώπους, τη ζωή τους και τις ελπίδες τους.
Μια σειρά από ανοιχτές «πληγές» στην Αττική μας υπενθυμίζουν ότι η Χαλκιδική δεν είναι τόσο μακριά, όσο νομίζουμε. Εκδηλώσεις και συνέπειες της ίδιας πολιτικής και των ίδιων επιδιώξεων είναι και:
Η διατήρηση και μεγέθυνση της περιβαλλοντικής – τοξικής «βόμβας» στο Θριάσιο και στη Δυτική Αθήνα
Η διαρκής υποβάθμιση και καταστροφή των ορεινών όγκων, με τις φωτιές, τους αυτοκινητόδρομους, τα καζίνα, τη τσιμεντοποίηση, τα φωτοβολταϊκά κλπ.
Οι νέες φαραωνικές και συγκεντρωτικές εγκαταστάσεις διαχείρισης απορριμμάτων, στη Φυλή, το Γραμματικό και την Κερατέα
Η εκποίηση του πρώην αεροδρομίου στο Ελληνικό, με προοπτική την τσιμεντοποίησή του
Οι συλλογικότητες και οι πολίτες της Αττικής, που υποστηρίζουμε αυτό το κείμενο, εκφράζουμε την αλληλεγγύη μας στους αγωνιζόμενους κατοίκους της Χαλκιδικής και συμφωνούμε να αναλάβουμε κοινές δράσεις για να δείξουμε έμπρακτα την υποστήριξή μας, για όσο διάστημα κρατήσει ο αγώνας τους.
7/4/2012
ΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΕΣ ΑΤΤΙΚΗΣ